Síðastliðin vor hef ég hitt fermingarbörnin í borgaralegri fermingu til að ræða um hamingjuna og ábyrgð á eigin viðhorfum. Það er sem sagt vorboðinn hjá mér að fá að hitta þetta kraftmikla, efnilega fólk.
Eitt af verkefnunum sem þau hafa fengið hjá mér í tíma er að skrifa niður þrennt sem gleður þau. Það hefur ekki vafist fyrir þeim, helst heyri ég að þeim finnst asnalegt að ég skuli einungis biðja um þrjú dæmi. Þetta hefur vakið mig til umhugsunar því ég hef einnig lagt þessa spurningu fyrir marga fullorðna og fengið önnur viðbrögð.
Fullorðnum hefur yfirleitt vafist tunga um tönn og talað um að hafa heilsu, tengsl við náttúruna, eiga maka og börn. Unga fólkið virðist hins vegar nefna ákveðnar stundir. Til dæmis að vera með vinum í tölvuleik, þegar fjölskyldan horfir saman á góða kvikmynd, gæludýrin sín, að fara með fjölskyldunni í tjaldferðalag, ísbíltúr, lítil börn (frændsystkini), þegar mamma og pabbi fara að heiman eitt kvöld og skilja eftir peninga fyrir pitsu, Harry Potter, fótbolti, vinirnir, bræddur ostur og beikon. Einhver nefndi te og bókalestur.
Ræðið um það sem gleður
Ég las einhvern tímann breska rannsókn sem fjallaði um hvað gleður börn mest. Þar kom fram að það var að borða, gæludýr og nammi. Í sömu könnun kom fram að hjá eldri unglingum skiptu tónlist, snyrtivörur og vinir mestu máli.
Mér finnst rétt að hvetja foreldra til að ræða þetta á heimilinu. Með því að spyrja þau hvað gleður þau lýsa þau atvikum sem svo auðvelt er fyrir okkur fullorðna fólkið að bregðast við og virða þeirra þarfir og langanir. Það skiptir máli að eiga ánægjulegar stundir. Þær vinna gegn streitu og leiðindum. Þær auka jákvæðni og bjartsýni.
Með því að vera jákvæð hugsum við frekar í lausnum en vandamálum, verðum betri í samskiptum, við erum meira skapandi og sjáum frekar heildarmyndina heldur en eingöngu smáatriðin. Þetta er vísindalega sannað. Meira að segja eru til rannsóknir sem styðja það að við lengjum lífið með því að vera hamingjusöm. Hláturinn lengir sem sagt lífið.
Með því að fást við það sem gleður okkur fáum við kjark og kraft til að takast á við erfiðari verkefni, nema náttúrulega að það sé eingöngu beikon og bræddur ostur sem gleður. Ég ætla ekkert að halda því fram að farsælasta lífið sé endilega eingöngu gleðilegt líf, það þarf meira til en gleðin skiptir sannanlega máli.
En hvað er það sem gleður þig kæra foreldri annað en að horfa á unglinginn þinn og styðja við hans ánægjulegu stundir? Nefndu að minnsta kosti þrennt. Getur þú gert oftar það sem gleður þig? Kannski þú ættir að setja það í dagbókina eða „reminder“ í símann þinn?
Hrefna Guðmundsdóttir, félagssálfræðingur og stofnandi félags um jákvæða sálfræði