Tognun í aftanverðu læri eða verkur frá baki?

Tognun aftan í læri er ekki alltaf tognun aftan í læri. Alltof algengt er að íþróttamaður sem fær verk aftan í læri sé greindur með tognun í vöðva, svo kölluð tognun í Hamstrings vöðva. 

Það er því miður ekki alltaf rétt greining. Ef um endurtekna verki aftan í læri er um að ræða og verkurinn er stundum neðarlega í lærinu og stundum upp við rasskinn, sem sagt ekki alltaf alveg á sama stað þá er ekki um tognun í vöðva að ræða. 

Ef að verkurinn í lærinu fer á nokkrum dögum og viðkomandi getur farið að hlaupa eftir viku þá er ekki um tognun að ræða.  Stífleiki í vöðvanum sem ekki fer er ekki vegna tognunar í vöðvanum. Öll þessi dæmi er ábending að verkurinn komi frá bakinu.

Ég sem sjúkraþjálfari í Gáska hef séð allt of mörg tilfelli um ranglega greindar tognanir aftan í læri. Við einfalda skoðun kemur í ljós að verkurinn í lærinu er frá taugaertingu í baki.

Dæmigert tilfelli er fótboltamaður sem er að taka sprett og fær sting aftan í læri. Vöðvinn stífnar upp og viðkomandi fær verk og þarf að hætta. Hann segist hafa tognað í læri. Hann er svo skoðaður og vissulega er margt sem bendir til tognunar, vöðvinn er stífur og aumur og í vörn. En vörn fyrir hverju? Ef taugar sem liggja frá baki eru „viðkvæmar“ og það er strekkt á þeim, t.d. við sprett, þá er kemur fram varnarspenna í vöðvann til að togið hætti. Afleiðingin er stingur í lærið, og vöðvinn stífnar upp. Vöðvinn sjálfur er heill, engin rifa í honum og engin tognun á vöðvaþráðum og engin merki um blæðingu. Ef meðferðin er hvíld, og einungis unnið með vöðvann þá kemur þetta upp aftur og aftur, því upptökin eru frá bakinu.

Annað dæmigert tilfelli er hlaupari sem fær sting við hlaup aftan í læri og er bara alltaf að “togna aftan í læri”,stundum hægra megin og stundum vinstra megin. Ástæðan liggur ekki í vöðvunum, upptökin eru frá bakinu.

Verkur í læri er oftar en ekki frá bakinu. T.d. vegna skekkju í mjaðmagrind sem við hlaup hindrar hreyfingu í mjaðmalið sem eykur álag á neðstu mjóbaksliði. Stífleika eða ofhreyfanleika í mjóhrygg sem setur álag á taugavef. Bólgu í taugavef eða  samgróninga í kringum taugavef sem hindrar eðlilega hreyfingu taugavefs. Útbungunar hryggþófa eða þrenginga að taugarótum í mjóhrygg. Styttingar í vöðvum framanvert í mjaðmagrind sem eykur fettu í mjóbaki sem eykur álag á taugavef niður í læri.

Láttu sjúkraþjálfarann skoða þig vel þegar þú færð verk aftan í læri, ekki bara lærið…

Sveinn Sveinsson

Sjúkraþjálfari, MTc

Gáski Sjúkraþjálfun, Bolholti og Mjódd